Çocuklarda öksürük en sık görülen solunum yolu semptomlarından biridir. Öksürük, viral enfeksiyonlar, alerjiler, astım ve reflü gibi çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir.
Çocuklarda öksürüğün nedenleri
Viral enfeksiyonlar: Soğuk algınlığı, grip, sinüzit ve bronşit gibi viral enfeksiyonlar çocuklarda öksürüğe en sık neden olan hastalıklardır. Bu enfeksiyonlar genellikle kendiliğinden geçer.
Alerjiler: Polen, toz akarı ve hayvan tüyleri gibi alerjenler, çocukların solunum yollarında tahrişe neden olabilir ve öksürüğe yol açabilir.
Astma: Astım, hava yollarının daralmasına ve iltihaplanmasına neden olan bir kronik hastalıktır. Öksürük, astımın en yaygın semptomlarından biridir.
Reflü: Mide asidinin yemek borusuna geri kaçması reflüye neden olabilir. Reflü, yemek borusunda tahrişe neden olabilir ve öksürüğe yol açabilir.
Diğer nedenler: Yabancı cisim aspirasyonu, kistik fibrozis, kitleler ve tümörler gibi diğer faktörler de çocuklarda öksürüğe neden olabilir.
Çocuklarda öksürüğün belirtileri
Öksürük, genellikle kuru veya balgamlı olabilir.
Öksürük, geceleri daha şiddetli olabilir.
Öksürük, nefes darlığı, ateş, göğüs ağrısı veya yutma güçlüğü gibi diğer semptomlarla birlikte olabilir.
Çocuklarda öksürüğün tedavisi
Çocuklarda öksürüğün tedavisi, öksürüğün nedenine bağlıdır.
Viral enfeksiyonlar: Viral enfeksiyonlar için genellikle özel bir tedavi gerekmez. Bu enfeksiyonlar genellikle kendiliğinden geçer. Doktorunuz, çocuğunuzun belirtilerini hafifletmek için öksürük şurubu veya burun spreyleri reçete edebilir.
Alerjiler: Alerjiye bağlı öksürük için, çocuğunuzun alerjenlerden uzak durması ve antihistaminikler veya steroidler gibi ilaçlar alması gerekebilir.
Astma: Astıma bağlı öksürük için, çocuğunuzun astım ilaçlarını düzenli olarak kullanması gerekir.
Reflü: Reflüye bağlı öksürük için, çocuğunuzun yaşam tarzı değişiklikleri yapması ve reçeteli ilaçlar kullanması gerekebilir.
Diğer nedenler: Diğer nedenlerin neden olduğu öksürük için, çocuğunuzun altta yatan tıbbi durumun tedavisi gerekebilir.
Çocuklarda öksürüğün önlenmesi
Çocukların soğuk algınlığı ve grip gibi viral enfeksiyonlardan korunmasına yardımcı olmak için şunlar yapılabilir:
Ellerin sık sık yıkanması
Kalabalık yerlerden kaçınılması
Hasta kişilerle yakın temastan kaçınılması
Alerjilere bağlı öksürüğü önlemek için şunlar yapılabilir:
Alerjenlerden uzak durulması
Antihistaminikler veya steroidler gibi ilaçlar alınması
Reflüye bağlı öksürüğü önlemek için şunlar yapılabilir:
Kilo verilmesi
Yatmadan önce yemek yenmemesi
Yatarken baş ve göğsün yükseltilmesi
Çocuklarda öksürüğün ne zaman doktora gidilmesi gerekir?
Öksürük, 7 günden fazla sürüyorsa
Öksürük, ateş, nefes darlığı, göğüs ağrısı veya yutma güçlüğü gibi diğer semptomlarla birlikteyse
Öksürük, çocuğun uyku veya beslenmesini etkiliyorsa
Bu durumlarda çocuğunuzu bir doktora götürmeniz önemlidir.
Çocuklarda en sık grip, nezle gibi üst solunum yolu hastalıkları, astım, geniz akıntısı ve ev içi hava
kirliliği yapan anne babanın sigara içtiği pasif içicilik durumunda olur
Öksürük; çocukların bitmeyen sorunu
Prof. Dr. Esen Demir, öksürüğün çocuklarda en sık ikinci hastaneye başvuru nedeni olduğunu söyledi.
Çocuklarda öksürüğün en sık grip, nezle gibi üst solunum yolu hastalıkları, astım, geniz akıntısı ve ev
içi hava kirliliği yapan anne babanın sigara içtiği pasif içicilik durumunda olduğunu kaydeden Prof. Dr.
Demir, “Altta yatan bir neden bulunmaksızın sağlıklı çocukların günde 10-11 kere öksürmesi normal
sayılabilir” dedi.
Acıbadem Kent Hastanesi Çocuk Alerji ve Çocuk Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Esen Demir,
mevsim itibariyle öksürük vakalarının arttığını, çocuğu öksüren anne babaların da endişelendiğini
belirtti. Öksürüğün solunum yollarını aşırı sekresyon ve yabancı maddelerden temizlemeye yönelik
refleks bir savunma mekanizması olduğunu kaydeden Dr. Demir, şu bilgileri verdi:
“Hava yollarına kaçan partiküller, aşırı sekresyon, irritan gazlar, hava yollarının şişmesi, aşırı sıcak
veya soğuk gibi ısı değişiklikleri öksürüğü uyarabilir.
Hava yollarının büyük bir bölümünde ve havayolları dışında (dış kulak yolu, yemek borusunu alt
kısmında vs) öksürük reseptörleri yani uyarılar ile tetiklenen bölgeler vardır. Mekanik (bası, tıkanma
vs) veya kimyasal uyarılara bağlı olarak öksürük oluşabilir. Üst solunum yolu enfeksiyonları, bronş
aşırı duyarlılığı, astım, reflü hastalığı, bazı ilaçlar ve aktif (kendisi içiyor) veya pasif (çevresindekiler)
sigara dumanı maruziyeti gibi durumlarda öksürük reseptör duyarlılığı artar. Bu uyarılar sürekli ise
öksürük refleksi baskılanabilir.”
ÖKSÜRÜK ÇOCUKLARDA EN SIK İKİNCİ HASTANEYE BAŞVURU NEDENİ
Dr. Demir, öksürüğün çocuklarda en sık ikinci hastaneye başvuru nedeni olduğunu vurguladı. Dr.
Demir çocuklarda öksürüğün en sık grip nezle gibi üst solunum yolu hastalıkları, astım, geniz akıntısı
ve ev içi hava kirliliği yapan anne babanın sigara içtiği pasif içicilik durumunda olduğunu kaydetti.
Altta yatan bir neden bulunmaksızın sağlıklı çocukların günde 10-11 kere öksürmesinin normal
sayılabileceğini ifade eden Dr. Demir, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Bu durumlar genellikle sonbahar ve kış döneminde karşımıza çıkar. Özellikle okulların, kreşlerin
açıldığı Eylül ayından itibaren virüslere bağlı solunum yolu enfeksiyonları ile yineleyen veya kronik
öksürükler oyun ve okul çocuklarında sık görülür. Sağlıklı bir oyun çocuğunda 5-6 kez olabilen üst
solunum yolu enfeksiyonları çocuk kreşe gider veya okula giden büyük bir kardeş varsa 10-12 defaya
kadar artabilir. Bu nedenle kreşe giden çocuklarda kış boyunca öksürük hiç bitmiyor gibi görünür.
Öksürük kuru veya balgamlı, akut yani kısa süreli (4 haftadan kısa süren) ve kronik (8 haftadan uzun
süren) , irritatif ve psikolojik olabilir. En sık akut öksürük görülür. Öksürüğe eşlik eden ateş, nefes
darlığı, hırıltı, hışıltı gibi ek bir bulgu varsa veya çocuğun bilinene bir hastalığı varsa vakit
kaybetmeden doktora başvurulmalıdır. Öksürük kesici ilaçlar ve reçetesiz satılan soğuk algınlığı ilaçları
çocuklarda doktor önerisi olmadıkça kullanılmamalıdır. Bol sıvı alınması havayollarının temizlenmesi
için önemlidir.”
